قلعه پرتغالی ها در جزیره هرمز

قلعه پرتغالی‌ها یا قلعه هرمز، یک بنای تاریخی فراموش‌نشدنی در استان هرمزگان و جزیره جذاب و طبیعت زیبای هرمز واقع شده است. این قلعه در کرانهٔ شمالی جزیره‌ی هرمز، با دیدی به آب‌های نیلگون خلیج فارس قرار دارد. تاریخ طولانی این قلعه به دوران صفویه بازمی‌گردد و معماری شگفت‌انگیز آن شاهکاری از دوران تسلط پرتغالی‌ها بر مناطق جنوبی کشور می‌باشد.
قلعه پرتغالی ها هرمز با دیواره‌های ضخیم، توپ‌های زنگ‌زده و بزرگی بنا، از زیبایی خاص و عظمتی حیرت انگیز برخوردار است. این قلعه عظیم‌ترین دژ استعماریست که در تاریخ سرزمین پارس بنا شده که دیوارهایش کماکان ابهت قلعه نظامی را به رخ میکشد و چشم هر بیننده ای رو به خود خیره میکند. بناهای مختلف ساخته شده در این قلعه از معماری های شگفت انگیزی برخوردار می باشد که نشان‌ دهنده‌ ی هنر و ذوق معماران پرتغالی است.سقف های ساخته شده از سنگ‌های مرجانی و استفاده از تاریخ و تمدن ایرانی در قلعه به جذابیت آن افزوده و به یکی از دیدنی ترین نقاط جزیره هرمز بدل شده که باعث جذب مخاطبان زیادی از سراسر جهان به خود شده است.

پس از اشغال هرمز توسط پرتغالی ها و استقرار نظامیان در این جزیره ، قلعه پرتغالی ها به دستور دریانورد پرتغالی آلفونسو آلبرکرک در سال ۱۵۰۷ میلادی، در منطقه ای موسوم به مورنا و در موقعیتی استراتژیک احداث شد.ساخت این قلعه به واسطه استفاده از سنگ های مرجانی و تراش دادن آن ها ۳۰ سال به طول انجامید. قلعه پرتغالی ها از اشکال چند ضلعی نامنظم ساخته شده و با دیوارهایی به قطر ۵/۳ متر از استحکام بسیار بالایی برخوردار است.بنای این قلعه در ۱۶۲۱ میلادی باعث شد شاه عباس بزرگ اقدام به جنگ بر ضد پرتغالی‌ها و اخراج آنان از سواحل خلیج‌فارس نماید.
ساخت این قلعه به دست آلفونسو آلبرکرک، یکی از دریانوران پرتغالی، صورت گرفت و آن در طول تاریخ نقش مهمی را در تاریخ ایران ایفا کرده است. آثار تاریخی و فرهنگی این قلعه تا به امروز حاکی از تاریخ چشمگیری است که بازدید از آن یک تجربه فراموش‌نشدنی در سفر به جزیره هرمز خواهد بود.

این قلعه زیبا و با شکوه یادگار تکه ای از تاریخ کشورمان است که معماری کلی قلعه از بناهای قرون وسطی در اروپا الگوبرداری گردیده است.
سقف زیبا و حیرت‌ انگیز این بنا و ستون‌های آن است که با الهام گرفتن از سبک معماری ایرانی به صورت درخت‌های نخل و به سه رنگ سبز و سفید و قرمز ساخته شده و نشان دهنده ذوق و هنر معماران پرتغالی است. این قلعه شامل انبارهای اسلحه، آب انبار بزرگ، اتاق‌های سرباز خانه، زندان، کلیسا، مقر فرماندهی و تالار نیز می باشد.

با بارش باران پس از ساخت این قلعه پرتغالی‌، ساکنان آن متوجه چکه کردن سقف و نفوذ آب از سقف مرجانی به داخل شدند.به همین ترتیب این کلیسا تبدیل به آب‌انبار گردید و با الهام گیری از همین اتفاق، آب انبار دیگری نیز ساختند.دیواره‌های فروریخته قلعه پرتغالی‌ها ‌این فرصت را در اختیارتان قرار می‌دهد که مناظر زیبای جزیره و کوه‌های احاطه‌ شده با دریای حیرت انگیز هرمز را از منظر قلعه پرتغالی ها ببینید. سکوت عجیب این قلعه بهترین مکان برای غرق شدن در تاریخ چند صد ساله جزیره هرمز را برای مسافرین فراهم می‌کند.

قلعه‌های پرتغالی‌ها تقریباً در بیشتر مناطق حاشیه خلیج فارس وجود دارد، در بندر قشم، کنگ، عمان، رأس الخیمه، جزیره هرمز و جاهای دیگر. قلعه پرتغالی ها با مساحتی در حدود ۲ هکتار و دیوارهایی به ارتفاع ۴ متر برخوردار می باشد.این قلعه که تقریبا در حاشیه و در ضلع شمالی جزیره هرمز بر روی تپه ای قرار دارد، از مهم‌ترین قلعه باقی مانده از روزگار تسلط پرتغالی‌ها بر سواحل و جزایر خلیج فارس شناخته می شود. مختصات دقیق این قلعه در منطقه Y=۲۷.۱۰۰۳۲۴۴۲۳۵۶۶۷۳۲, X=۵۶.۴۵۲۲۲۹۵۶۸۱۱۶۳۵ می باشد.

البته نکته ناراحت کننده در مورد این قلعه وجود دارد، و آن این است که قلعه در آستانه تخریب می باشد. علت این امر، وجود سوله و کارگاه خاک سرخ می باشد که بدنه سنگی قلعه را دچار آسیب و منظره آن را مخدوش کرده است. از سال ها قبل تلاش برای برداشتن سوله و کارگاه خاک سرخ مجاور قلعه پرتغالی های بندر هرمز آغاز شده و حتی نتایج خوبی از جمله تعطیل شدن کارگاه را هم به همراه داشته است اما هنوز موفق به برداشتن سوله و آزاد کردن حریم قلعه نشده اند. 

این قلعه در سال ۱۳۷۸ توسط احسان یغمایی از زیر خاک بیرون آورده شد. این باستان شناس تا بهار ۱۳۷۹ در این قلعه به کاوش قلعه پرداخت و در سال۱۳۸۷ در پی حفاری های شرکت برق در محدوده ۵۰۰ متری قلعه پرتغالی ها، تونل قدیمی متصل به این قلعه کشف شد.این تونل راه فرار فرماندهان و نیروهای نظامی پرتغالی و همچنین محل نگهداری مهمات نظامی آنان بوده است که طول آن به ۳ کیلومتر میرسید. ان قلعه در طی گذشت سال چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و تحت عنوان مرکز تاریخی فرهنگی مورد استفاده قرار گرفته شده است.
قلعه‌های پرتغالی‌ها نه تنها در جزیره زیبای هرمز که تقریباً در بیشتر مناطق حاشیه خلیج فارس وجود دارد، در بندر قشم، کنگ، عمان، رأس الخیمه، جزیره هرمز و جاهای دیگر.قلعه‌‌ی پرتغالی‌‌ها موجود در قشم از مساحتی ۲۰۰۰ متری برخوردار است و مصالح آن ترکیبی از سنگ‌های آهکی و گچی با ملاط ساروج محلی است. برخی از قسمت های قلعه پرتغالی های قشم در معرض تخریب قرار داشته اند که توسط کارشناسان مرمت صورت گرفته است.

قلعه پرتغالی‌ها، یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های تاریخی استان هرمزگان و جزیره هرمز است که در ضلع شمالی این جزیره و در نزدیکی آب‌های نیلگون خلیج فارس واقع شده است. این قلعه به عنوان یادگاری از دوران اشغال سواحل ایران توسط پرتغالی‌ها شناخته می‌شود.
با تاریخچه‌ای بیش از ۵۰۰ ساله، زیبایی معماری شگفت‌انگیز و مناظر طبیعی اطراف آن، قلعه پرتغالی‌ها را به یکی از مقاصد دیدنی و جذاب برای گردشگران تبدیل کرده است.
تاریخ، فرهنگ و شاهکارهای معماری در این مکان به یکدیگر تداخل می‌یابند و باعث شده است که این قلعه به عنوان یک نماد از تلاش مردم ایران برای آزادی و استقلال از اشغالگران خارجی جاودانه شناخته شود.
برای داشتن یک سفر شگفت‌انگیز با هرمزبامو همراه شوید تا بهترین تجربه را برای خود رقم بزنید. با هرمزبامو به تمام دیدنی‌های هرمز سر بزنید و از سفر فوق‌العاده‌ی خود به صورت کمپینگ لذت ببرید.
 درصورتی که نیاز به یک اقامتگاه دارید، هرمزبامو بهترین اقامتگاه را برای شما فراهم می‌کند تا یک سفر فوق‌العاده داشته باشید. برای هماهنگی رزرو تور هرمز با هرمزبامو با ما تماس بگیرید.